New Zealand thông qua luật công nhận núi là ‘con người hợp pháp’

Núi lửa phủ tuyết Taranaki là điểm du lịch, đi bộ đường dài và chơi các môn thể thao trượt tuyết nổi tiếng ở Đảo Bắc của New Zealand với độ cao 2.518 mét, lâu nay được người bản địa Māori coi là tổ tiên.

Hôm 30/1, ngọn núi này đã được công nhận là một pháp nhân sau khi luật công nhận tính nhân cách của ngọn núi đã được 123 nhà lập pháp của Quốc hội thông qua.

Đây là yếu tố tự nhiên mới nhất được công nhận là con người ở New Zealand, sau một dòng sông và một dải đất thiêng. Đây cũng là quốc gia đầu tiên trên thế giới trao quyền con người cho các yếu tố tự nhiên, xuất phát từ đạo luật được thông qua vào năm 2014.

Quyền hợp pháp của ngọn núi nhằm mục đích duy trì sức khỏe và phúc lợi của nó. Luật sẽ được sử dụng để ngăn chặn việc bán cưỡng bức, khôi phục các mục đích sử dụng truyền thống của nó và cho phép công tác bảo tồn bảo vệ động vật hoang dã bản địa phát triển mạnh ở đó. Quyền tiếp cận công cộng sẽ vẫn được duy trì.

Luật được thông qua hôm 30/1 trao cho núi Taranaki tất cả các quyền hạn, nghĩa vụ, trách nhiệm và nghĩa vụ của một người.

“Ngọn núi cổ kính và bền vững, một pháo đài của thiên nhiên, sống động với lịch sử; phong cảnh của nó tràn ngập sự bí ẩn, phiêu lưu và vẻ đẹp xa xôi,” luật bắt đầu bằng việc mô tả ý nghĩa tâm linh của nó đối với người Māori.

Theo luật, một thực thể mới được thành lập sẽ đại diện “bộ mặt và tiếng nói” của ngọn núi, với bốn thành viên đến từ các bộ tộc Māori địa phương và bốn thành viên do Bộ trưởng Bảo tồn của đất nước bổ nhiệm.

Paul Goldsmith, nhà lập pháp chịu trách nhiệm về các khu định cư giữa chính phủ và các bộ tộc Māori, nói trước Quốc hội trong bài phát biểu hôm 30/1 rằng: “Ngọn núi từ lâu đã là tổ tiên đáng kính, là nguồn cung cấp dinh dưỡng về thể chất, văn hóa và tinh thần, đồng thời là nơi an nghỉ cuối cùng”.

Khi còn là thuộc địa Anh, ngọn núi từng là địa phận tranh chấp giữa Hoàng gia và bộ tộc Māori, dân tộc đầu tiên đến New Zealand.

Từ những năm 1970 có sự gia tăng công nhận ngôn ngữ, văn hóa và quyền của người Māori trong luật pháp New Zealand.

Cộng đồng Maori có khoảng 900.000 người, chiếm 17% dân số New Zealand, dù không có nhiều sức ảnh hưởng chính trị nhưng có sức tác động lớn đến đời sống văn hóa và tinh thần của cả nước, chủ yếu mang vai trò nghi lễ, bảo tồn văn hóa và vận động bảo vệ các quyền của người bản địa.

Hải Thư (Theo Independent)