Vợ con ông Trump từng ca ngợi USAID

“Chúng tôi quan tâm, và chúng tôi muốn thế giới thấy điều đó. Tôi có quan hệ đối tác và đang làm việc với Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID)”, bà Melania Trump nói trong chuyến thăm Ai Cập năm 2018, trên cương vị đệ nhất phu nhân Mỹ trong nhiệm kỳ đầu tiên của chồng.

Trong chuyến thăm 4 nước châu Phi khi đó, chuyến công du một mình đầu tiên với tư cách đệ nhất phu nhân Mỹ nhằm thúc đẩy mối quan hệ đối tác với USAID, bà Melania dành lời khen ngợi cho những chương trình “thành công” của USAID.

Tại Malawi, bà trao tặng cặp, đồ dùng học tập và quả bóng theo sáng kiến “BeBest” của mình trong khuôn khổ hợp tác với chương trình xóa mù chữ của USAID.

“Thật sự rất cảm động”, bà trả lời phỏng vấn trong chuyến thăm. “Tôi rất vui khi được ở đây để tận mắt chứng kiến những gì trẻ em đang trải qua, và thấy USAID đang giáo dục các bé theo cách đúng đắn”.

Quan hệ hợp tác giữa bà Melania và USAID được nhắc lại khi Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ hai đang tăng cường công kích cơ quan viện trợ này, cho rằng USAID “gian lận” và do “những kẻ điên cuồng cực đoan” điều hành.

Tỷ phú Elon Musk, đồng minh của ông Trump và là lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ Mỹ (DOGE), gọi USAID là “tổ chức tội phạm” và công khai thể hiện mong muốn đóng cửa cơ quan này với cáo buộc “tham gia các hoạt động bất chính”.

Quan điểm này khác xa với những đánh giá tích cực mà bà Melania từng đưa ra về công việc của USAID. Trong chuyến thăm các học sinh tiểu học tại thủ đô Lilongwe của Malawi, nơi bà quảng bá chương trình USAID phân phối hơn 1,4 triệu sách giáo khoa cho học sinh, bà đã giải thích về giá trị của các khoản đầu tư của Mỹ ở nước ngoài.

“Khi mọi người có cơ hội và xã hội tự do hơn, có trình độ học vấn cao hơn, nước Mỹ của chúng ta cũng mạnh hơn”, bà cho hay.

Tại Ai Cập, một điểm dừng chân khác trong chuyến công du, bà Melania tham quan dự án do USAID tài trợ nhằm hạn chế nước ngầm có nguy cơ làm xói mòn chữ tượng hình trong khu lăng mộ mang tính biểu tượng ở Giza.

“Bà ấy đã được cung cấp thông tin đầy đủ. Bà ấy thực sự quan tâm, ấn tượng vì chúng tôi đã làm việc rất chặt chẽ với chính quyền địa phương để mang lại cơ hội kinh tế cho người dân Ai Cập”, một cựu quan chức cấp cao của USAID trong khu vực nhớ lại.

Hiện tại, quan chức giấu tên cho biết “thật khó chấp nhận” những gì Tổng thống Trump đã làm để tinh giản cơ quan mà Đệ nhất phu nhân từng rất ấn tượng với những dự án của họ.

“Việc này thật đáng lo ngại và tất cả đều vì mục đích chính trị”, người này cho biết. “Nếu tận mắt chứng kiến công việc của USAID, bạn sẽ cảm thấy rất khó hiểu với các động thái của chính quyền ông Trump”.

Bà Melania không phải người duy nhất trong gia đình Trump ủng hộ công việc của USAID. Vào năm 2019, ông Trump ký bản ghi nhớ khởi động Sáng kiến “Phát triển và Thịnh vượng Toàn cầu cho Phụ nữ” nhằm trao quyền cho phụ nữ ở các nước đang phát triển. USAID được giao nhiệm vụ phân phối nguồn quỹ 50 triệu USD để phục vụ mục tiêu đầy tham vọng là trao quyền cho 50 triệu phụ nữ ở các nước đang phát triển vào năm 2025.

Sáng kiến do Ivanka Trump, con gái lớn và cũng là cố vấn của ông Trump khi đó, dẫn đầu. Theo cô, sáng kiến này không chỉ được coi là cơ hội cung cấp hỗ trợ kinh tế cho phụ nữ ở các nước đang phát triển, mà còn liên quan đến an ninh quốc gia.

“Chúng tôi biết có mối tương quan giữa bất bình đẳng giới và xung đột, rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra điều đó. Việc trao quyền cho phụ nữ nằm trong lợi ích an ninh quốc gia của chúng tôi”, Ivanka cho hay.

Năm 2018, Ivanka thực hiện chuyến thăm riêng đến châu Phi, nơi cô gặp gỡ những người phụ nữ trồng ca cao nhận được hỗ trợ từ dự án trị giá 2 triệu USD do USAID tài trợ hướng đến các nữ doanh nhân trên khắp châu lục. Tại quán cà phê ở Ethiopia, cô công bố khoản vay được USAID hỗ trợ cho một doanh nghiệp cà phê do phụ nữ làm chủ.

Hiện văn phòng Đệ nhất phu nhân Mỹ cũng như đại diện của Ivanka chưa lên tiếng về những thông tin này.

USAID được thành lập theo đạo luật của quốc hội Mỹ vào năm 1961 và được phân bổ ngân sách gần 43 tỷ USD mỗi năm, tập trung vào hoạt động cứu trợ nhân đạo và hỗ trợ phát triển trên toàn thế giới. USAID cung cấp viện trợ nhân đạo cho hơn 100 quốc gia như cứu trợ thiên tai, hỗ trợ y tế, sức khỏe và hỗ trợ thực phẩm khẩn cấp.

Chính quyền Trump nhắm vào USAID khi các đồng minh của ông, trong đó có tỷ phú Musk, tìm cách tinh giản bộ máy chính phủ và cắt giảm các khoản hỗ trợ nước ngoài. Các nguồn thạo tin cho hay hiện chỉ có 294 nhân viên USAID được tiếp tục làm việc trong tổng số hơn 10.000 nhân sự trên khắp thế giới. Số còn lại bị sa thải hoặc buộc phải nghỉ phép theo lệnh của chính quyền Trump.

Huyền Lê (Theo ABC News, CNN)