Carlsen đòi Chủ tịch FIDE từ chức

Sáng 4/2, giờ Hà Nội, Carlsen đăng trên mạng xã hội X, tố Chủ tịch FIDE Arkady Dvorkovich “ép buộc kỳ thủ, lạm dụng quyền lực và thất hứa”.

Carlsen cho biết ông Dvorkovich đã gửi thư cho bố anh – ông Henrik Carlsen – ngày 19/12/2024, để thuyết phục kỳ thủ số một dự giải cờ nhanh, cờ chớp thế giới tại New York, Mỹ vào cuối năm. “Bất kể chuyện gì xảy ra giữa FIDE và Freestyle Chess về sự công nhận chuỗi giải đấu, các kỳ thủ sẽ không bị ảnh hưởng chút nào”, Carlsen dẫn lời Dvorkovich. “Kỳ thủ được phép tự quyết định, và FIDE sẽ không đưa ra hành động tiêu cực nào”.

Kỳ thủ năm lần vô địch thế giới cho rằng FIDE đã ép các kỳ thủ phải ký vào một giấy khước từ. Nghĩa là các kỳ thủ được phép dự hệ thống giải Freestyle Chess năm 2025, nhưng sẽ không được tham dự từ năm 2026. “Dvorkovich đã nói ông sẽ từ chức nếu lời nói của ông bị ban chấp hành FIDE gạt bỏ”, Carlsen viết thêm. “Vậy giờ ông sẽ từ chức chứ?”.

Freestyle Chess là hệ thống giải cờ vua 960 có quỹ thưởng hàng triệu USD mỗi năm, do Freestyle Chess Players Club (FCPC) sáng lập. FCPC được chính Carlsen và triệu phú công nghệ Đức Jan Buettner sáng lập. Các thành viên FCPC gồm toàn cao thủ, có Elo cờ tiêu chuẩn trung bình 2.725 trở lên.

Những kỳ thủ này cũng thường xuyên góp mặt ở các giải thế giới do FIDE tổ chức, như Candidates hay chung kết cờ vua thế giới. Họ cũng đã ký hợp đồng với FIDE, rằng họ không được phép dự giải đấu nào có chữ World Championship trong tên gọi. Ban đầu Carlsen và Buettner muốn đặt tên giải là Freestyle Chess World Championship, nhưng bị FIDE “tuýt còi”. FCPC đã tuyên bố hoãn lại tên gọi này, chuyển sang “Grand Slam Tour” để tránh xung đột.

FCPC cũng đã chấp nhận trả 300.000 USD mỗi năm để Freestyle Chess được FIDE kiểm soát, dù ông Buettner cho biết mọi vấn đề liên quan tới tổ chức giải đấu đều không phải do FIDE tiến hành. Khoản tiền đó được dùng để đảm bảo các kỳ thủ “không bị quấy rối và ép buộc”.

Đại diện FIDE thì cho rằng vấn đề không phải là tiền bạc, và thậm chí liên đoàn đã muốn Freestyle Chess Grand Slam Tour diễn ra miễn phí năm 2025. “Để tìm ra một giải pháp công bằng và cởi mở trong lúc hai bên chưa đạt thỏa thuận dài hạn, ông Dvorkovich đã tạo ra giấy khước từ để các kỳ thủ có thể dự hệ thống năm 2025 mà không vi phạm cam kết đã ký với FIDE”, liên đoàn thông báo.

Giới cao thủ, trong đó có Carlsen và Hikaru Nakamura, lại cho rằng giấy khước từ của FIDE giống như một lời đe dọa, rằng các kỳ thủ chỉ được phép dự hệ thống Freestyle Chess năm 2025, và sẽ bị trừng phạt nếu tiếp tục góp mặt từ năm 2026.

Ông Dvorkovich sinh ngày 26/3/1972, từng là Phó thủ tướng Nga giai đoạn 2012-2018. Từ tháng 10/2018, ông làm Chủ tịch FIDE thay cho người tiền nhiệm Kirsan Ilyumzhinov. Nội bộ cấp cao FIDE được cho là bất đồng quan điểm, một bên là ông Dvorkovich, và bên còn lại có CEO Emil Sutovsky và Phó chủ tịch Viswanathan Anand.

Chặng đầu tiên của Freestyle Chess Grand Slam Tour 2025 sẽ diễn ra từ 7/2 đến 14/2 tại khu nghỉ dưỡng Weissenhaus ở Đức, với 10 kỳ thủ, gồm Carlsen, Fabiano Caruana, Nakamura, Gukesh Dommaraju, Nodirbek Abdusattorov, Alireza Firouzja, Levon Aronian, Vincent Keymer, Javokhir Sindarov và Vladimir Fedoseev. Anand ban đầu đủ điều kiện dự giải, nhưng sau đó rút lui, nhường suất cho Sindarov.

Xuân Bình